Tháp học tập (The Learning Pyramid) là công cụ học tập hữu ích được đưa ra bởi nhà giáo dục Mỹ Edgar Dale vào những năm 1940. Vậy tháp học tập là gì? Cách áp dụng kim tự tháp học tập như thế nào cho hiệu quả? Hãy cùng Langmaster tìm hiểu chi tiết ngay dưới đây nhé!
1. Tháp học tập là gì?
1.1 Khái niệm về kim tự tháp học tập
Mô hình tháp học tập (Learning Pyramid) là một biểu đồ hình học trực quan minh họa các phương pháp học tập đa dạng và mức độ ghi nhớ tương ứng. Mô hình tháp học tập có nguồn gốc từ nhà lý luận giáo dục Edgar Dale.
Mô hình Kim tự tháp học tập chứng tỏ tính quan trọng của việc thúc đẩy sự tham gia chủ động và tương tác trong quá trình học tập. Bằng cách tạo ra một môi trường học tập đa dạng và kích thích tham gia, người học có thể ghi nhớ và hiểu biết kiến thức một cách hiệu quả hơn.
Mô hình tháp học tập có nguồn gốc từ nhà lý luận giáo dục Edgar Dale
1.2 Lịch sử hình thành của mô hình kim tự tháp học tập
Mô hình tháp học tập là một bản đồ học tập được tạo ra bởi nhà giáo dục người Mỹ Edgar Dale vào những năm 1940. Mục đích của mô hình là minh họa các phương pháp học tập có hiệu quả dựa trên khả năng nhớ thông tin sau khi tiếp thu.
Mô hình này sắp xếp các phương pháp học tập theo mức độ tương tác, trải nghiệm trực tiếp. Theo mô hình, nhớ thông tin tốt nhất xảy ra khi người học tham gia tích cực bằng cách trải nghiệm trực tiếp thông qua các hoạt động như thảo luận, thực hành thực tế và việc giảng dạy cho người khác. Tiếp theo là các phương pháp như đọc, viết, xem, nghe và nghe giảng.
Xem thêm: PHÁT TRIỂN BẢN THÂN LÀ GÌ? 7 KỸ NĂNG PHÁT TRIỂN BẢN THÂN NHANH CHÓNG
2. Vai trò của mô hình kim tự tháp học tập
Mô hình kim tự tháp học tập có vai trò quan trọng và đa dạng trong lĩnh vực giáo dục, phát triển cá nhân. Dưới đây là một số vai trò quan trọng của mô hình kim tự tháp học tập mà không phải ai cũng biết:
- Tăng cường khả năng ghi nhớ và hiểu sâu kiến thức: Mô hình tháp học tập khuyến khích việc sử dụng phương pháp học tập tương tác và thực hành. Điều này giúp tăng khả năng ghi nhớ thông tin lâu dài hơn, đẩy mạnh hiểu biết sâu rộng về kiến thức.
- Phát triển kỹ năng giao tiếp và giảng dạy: Thông qua việc giảng dạy cho người khác hoặc tham gia vào các hoạt động thảo luận, người học sẽ phát triển kỹ năng giao tiếp và thuyết phục.
- Tạo môi trường học tập tích cực, tham gia chủ động: Mô hình này khuyến khích tích cực tham gia thông qua các hoạt động như thảo luận và thực hành. Khi người học hoặc thành viên trong đội nhóm tham gia tích cực, họ tạo ra môi trường học tập sôi nổi và động viên sự tham gia của tất cả mọi người.
- Tăng sự lan tỏa, phổ biến thông tin: Mô hình tháp học tập khuyến khích việc chia sẻ kiến thức và trải nghiệm. Khi khách hàng hoặc thành viên trong đội nhóm hài lòng với sản phẩm/dịch vụ, họ có xu hướng chia sẻ lại những trải nghiệm tích cực này với người khác.
Vai trò của mô hình kim tự tháp học tập
3. Chi tiết các tầng trong mô hình kim tự tháp học tập
3.1 Lecture - Bài giảng (Tỷ lệ ghi nhớ: 5%)
Tầng đầu tiên của mô hình kim tự tháp học tập là "Bài giảng" (Lecture). Tại tầng này, quá trình học tập tập trung vào việc trình bày kiến thức thông qua lời giảng viên hoặc nguồn tài liệu văn bản. Trong các buổi giảng, giảng viên sẽ trình bày và giải thích các khái niệm, thông tin quan trọng và các ý tưởng cơ bản liên quan đến chủ đề học.
Mặc dù tỷ lệ ghi nhớ từ phương pháp bài giảng thường thấp hơn so với các phương pháp tương tác khác, nhưng tầng bài giảng vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp khung kiến thức nền tảng. Tuy nhiên, để tối ưu hóa hiệu quả của tầng bài giảng, các giảng viên dẫn dắt cần tạo ra sự tương tác, ví dụ cụ thể.
Chi tiết các tầng trong mô hình kim tự tháp học tập
3.2 Reading - Đọc (Tỷ lệ ghi nhớ: 10%)
Tầng thứ hai trong kim tự tháp học tập là "Đọc" (Reading). Tại tầng này, quá trình học tập tập trung vào việc tiếp xúc với kiến thức thông qua việc đọc sách, tài liệu hoặc các bài viết liên quan đến chủ đề học.
Mục tiêu chính của tầng đọc là cung cấp cho học viên sự làm quen với các khái niệm cơ bản, xây dựng một cơ sở kiến thức ban đầu về chủ đề, tạo ra một khung tham khảo. Để tối ưu hóa hiệu quả của tầng đọc, học viên cần phải chú trọng đến việc tạo ra sự tương tác và tương thích với nội dung, chẳng hạn như việc tạo ghi chú, tóm tắt, và thảo luận về những điểm quan trọng.
3.3 Audio Visual - Học tập bằng âm thanh, hình ảnh (Tỷ lệ ghi nhớ: 20%)
Tầng "Học tập bằng âm thanh và hình ảnh" (Audio Visual) là tầng thứ ba trong mô hình kim tự tháp. Tại tầng này, quá trình học tập được tập trung vào việc sử dụng các phương tiện như video, podcast và hình ảnh để truyền đạt kiến thức. Phương pháp này tận dụng cả yếu tố thị giác và thính giác, tạo ra một sự tương tác mạnh mẽ tạo ra trải nghiệm học tập đa chiều.
Việc sử dụng âm thanh và hình ảnh trong học tập giúp kích thích não bộ bằng cách cung cấp các ảnh hưởng trực quan và âm thanh sinh động. Giúp tạo ra một môi trường học tập đa trải nghiệm, đồng thời thúc đẩy sự tương tác tinh tế giữa người học và nội dung. Điều này có thể giúp học viên hiểu sâu hơn về các khái niệm phức tạp, tạo ra sự kết nối mạnh mẽ với nội dung học tập.
Xem thêm: TỔNG HỢP 9 CÁCH TỰ HỌC HIỆU QUẢ NHẤT TẠI NHÀ
Audio Visual - Học tập bằng âm thanh, hình ảnh (Tỷ lệ ghi nhớ: 20%)
3.4 Demonstration - Thuyết trình (Tỷ lệ ghi nhớ: 30%)
Tại tầng "Thuyết trình" (Demonstration) quá trình học tập tập trung vào việc trình bày và thể hiện kiến thức thông qua thuyết trình, giúp học viên kết hợp giữa lý thuyết và thực tế, tạo ra một trải nghiệm học tập sâu sắc và thú vị.
Tầng thuyết trình tạo cơ hội cho việc kết nối giữa lý thuyết và thực tế, giúp học viên hiểu rõ hơn về cách kiến thức có thể được áp dụng. Nhờ vào sự kết hợp này, học viên có thể xây dựng mối liên hệ mạch lạc giữa các khái niệm học tập và các tình huống thực tế, tạo ra sự hiểu biết sâu sắc hơn.
3.5 Group Discussion - Thảo luận nhóm (Tỷ lệ ghi nhớ: 50%)
Tầng "Thảo luận nhóm" (Group Discussion) đóng vai trò quan trọng trong mô hình kim tự tháp học tập, và đây là tầng thứ năm. Tại tầng này, tập trung vào việc tạo cơ hội cho sự trao đổi ý kiến, tư duy phản biện giữa các thành viên trong nhóm. Thảo luận nhóm mở ra nhiều góc nhìn khác nhau về một chủ đề, tạo sự tương tác và khám phá sâu hơn về kiến thức.
Thông qua thảo luận nhóm, học viên có cơ hội chia sẻ quan điểm của mình, nghe và hiểu ý kiến của người khác, tham gia vào một quá trình tư duy phản biện. Tầng thảo luận nhóm không chỉ giúp học viên nắm vững kiến thức mà còn giúp phát triển kỹ năng giao tiếp, tư duy phản biện và làm việc nhóm.
Chi tiết các tầng trong mô hình kim tự tháp học tập
3.6 Practiced By Doing - Thực hành (Tỷ lệ ghi nhớ: 75%)
Tại tầng "Thực hành" (Practiced By Doing) quá trình học tập tập trung vào việc thực hiện các hoạt động và bài tập thực tế. Thực hành giúp học viên áp dụng kiến thức vào các tình huống thực tế, từ đó tạo ra sự kết nối mạnh mẽ và ghi nhớ lâu dài.
Thông qua việc thực hiện các tình huống, học viên có cơ hội áp dụng những kiến thức và kỹ năng đã học vào thực tế. Từ đó củng cố và ghi nhớ kiến thức một cách chắc chắn hơn.
Practiced By Doing - Thực hành (Tỷ lệ ghi nhớ: 75%)
3.7 Teaching Others - Dạy người khác (Tỷ lệ ghi nhớ: 90%)
Tầng "Dạy người khác" (Teaching Others) là tầng cuối cùng và quan trọng nhất trong mô hình Kim tự tháp học tập. Tại tầng này, bạn buộc bạn phải tổ chức kiến thức và truyền đạt nó cho người khác. Việc giảng dạy cho người khác không chỉ giúp củng cố kiến thức mà còn giúp hiểu biết sâu hơn về nội dung.
Khi bạn dạy người khác, bạn phải diễn đạt kiến thức một cách rõ ràng và logic để người nghe có thể hiểu. Việc này buộc bạn phải tổ chức lại kiến thức trong đầu mình, xây dựng các ví dụ và giải thích một cách chi tiết. Quá trình này giúp bạn thấu hiểu sâu hơn về cách các khái niệm kết nối với nhau và cách chúng có thể được hiểu thông qua góc nhìn của người khác.
Xem thêm: 7 BƯỚC LẬP KẾ HOẠCH HỌC TẬP CÁ NHÂN HOÀN CHỈNH CHO SINH VIÊN
4. Cách áp dụng mô hình kim tự tháp học tập
4.1 Áp dụng tháp học tập vào xây dựng đội nhóm
Tháp học tập có thể mang lại hiệu quả trong việc xây dựng, quản lý đội nhóm hiệu quả. Qua việc tận dụng các nguyên tắc của mô hình này, các nhóm làm việc có thể tạo ra một môi trường tương tác, học tập liên tục để củng cố kiến thức, phát triển kỹ năng và tạo sự gắn kết.
Các bước cụ thể trong việc áp dụng tháp học tập vào xây dựng đội nhóm bao gồm:
- Xây dựng môi trường tích cực: Tạo ra một môi trường làm việc tích cực, khích lệ sự tương tác và chia sẻ ý kiến giữa các thành viên trong đội nhóm. Khuyến khích mọi người tham gia vào các hoạt động học tập, trao đổi thông tin để tạo ra sự phát triển chung.
- Sử dụng phương pháp thực hành, tranh luận: Áp dụng các hoạt động thực tế thảo luận giữa các thành viên trong đội nhóm. Thảo luận giữa các thành viên trong đội nhóm tạo cơ hội cho họ trao đổi ý kiến, học hỏi từ nhau và định hình cách tiếp cận công việc.
- Giải thích và phân tích kiến thức: Sử dụng tầng giải thích để cung cấp thông tin chi tiết và lý thuyết liên quan đến công việc của đội nhóm. Điều này giúp các thành viên hiểu rõ hơn về các khái niệm cốt lõi và cách áp dụng chúng vào công việc hàng ngày.
- Chia sẻ kiến thức qua giảng dạy cho người khác: Sử dụng tầng giảng dạy cho người khác để tạo cơ hội cho các thành viên trong đội nhóm truyền đạt lại kiến thức và kinh nghiệm của họ cho những người khác trong đội. Việc này giúp củng cố kiến thức cá nhân và tạo sự lan tỏa thông tin hiệu quả.
Áp dụng tháp học tập vào xây dựng đội nhóm
4.2 Áp dụng tháp học tập vào marketing
Mô hình tháp học tập cũng có thể được ứng dụng một cách sáng tạo để tăng cường hiệu quả trong các chiến dịch marketing. Bằng cách tận dụng cơ chế tương tác và tiếp thu thông tin theo từng tầng của tháp học tập, các hoạt động marketing có thể được thiết kế để mang lại hiệu suất tốt hơn và tạo sự kết nối với khách hàng.
Quá trình áp dụng tháp học tập vào marketing có thể diễn ra qua các bước sau:
- Thiết kế trải nghiệm trực quan: Sử dụng các phương tiện trực quan như video, hình ảnh hoặc biểu đồ để tạo sự hứng thú và giới thiệu sản phẩm hoặc dịch vụ một cách sống động.
- Cung cấp trải nghiệm thực hành: Đưa ra các hoạt động thực tế hoặc trải nghiệm sản phẩm để khách hàng có cơ hội tiếp xúc và tương tác trực tiếp với sản phẩm/dịch vụ. Việc trải nghiệm thực tế giúp khách hàng cảm nhận được giá trị thực sự và ứng dụng thực tế của sản phẩm/dịch vụ.
- Giải thích chi tiết và phân tích: Cung cấp thông tin chi tiết về sản phẩm hoặc dịch vụ thông qua các tài liệu hướng dẫn, bài giảng hoặc nội dung định dạng. Thông qua việc giải thích và phân tích, khách hàng có thể hiểu rõ hơn về tính năng, lợi ích và ứng dụng của sản phẩm/dịch vụ.
- Khuyến khích thảo luận và chia sẻ: Tạo cơ hội cho khách hàng thảo luận, trao đổi ý kiến và chia sẻ thông tin với nhau về sản phẩm/dịch vụ. Các cuộc thảo luận này tạo nền tảng cho sự tương tác xã hội, giúp tạo ra môi trường trao đổi thông tin đa chiều.
- Tận dụng sự lan tỏa thông tin tích cực: Khi khách hàng hài lòng với sản phẩm/dịch vụ, họ có xu hướng chia sẻ kinh nghiệm tích cực này với người khác. Việc này tạo ra sự lan tỏa thông tin đáng tin cậy và giúp nâng cao uy tín của sản phẩm/dịch vụ trong cộng đồng.
Xem thêm: 99+ THUẬT NGỮ MARKETING THÔNG DỤNG DÀNH CHO CÁC MARKETER
Áp dụng tháp học tập vào marketing
5. Nguyên tắc áp dụng kim tự tháp trong học tập
5.1 Đa dạng hóa hình thức học
Một trong những nguyên tắc quan trọng khi áp dụng mô hình kim tự tháp trong học tập là đa dạng hóa hình thức học. Bạn nên tìm cách tiếp cận kiến thức qua nhiều phương pháp khác nhau như bài giảng trực tiếp, đọc sách, thực hành, thảo luận nhóm, học tập bằng âm thanh và hình ảnh,...
Đa dạng hóa hình thức học, bạn không chỉ tạo ra sự mới mẻ và thú vị trong quá trình học tập mà còn giúp tạo ra nhiều kết nối khác nhau trong bộ não. Điều này làm tăng khả năng ghi nhớ và hiểu biết sâu hơn về kiến thức.
5.2 Thúc đẩy sự tương tác
Thay vì chỉ ngồi nghe hoặc đọc thông tin, hãy tham gia vào thảo luận, trao đổi ý kiến, và thậm chí là dạy người khác. Sự tương tác giúp tạo ra môi trường học tập sôi động, khuyến khích bạn tư duy sâu hơn và thấu hiểu kiến thức.
Nguyên tắc áp dụng kim tự tháp trong học tập
5.3 Kết hợp các tầng
Bạn không nên giới hạn mình trong việc chỉ sử dụng một tầng duy nhất. Thay vào đó, hãy kết hợp và chuyển đổi giữa các tầng khác nhau. Bắt đầu bằng việc tiếp xúc thông tin từ bài giảng, đọc, sau đó thực hành thông qua việc thực hiện các bài tập thực tế, thảo luận với người khác, và cuối cùng là giảng dạy cho người khác. Sự kết hợp giữa các tầng tạo ra một trải nghiệm học tập đa dạng, sâu sắc.
5.4 Tăng cường học tập
Mục tiêu cuối cùng của việc áp dụng mô hình kim tự tháp trong học tập là tăng cường khả năng học tập và hiệu quả ghi nhớ. Bằng cách tích cực tham gia, tạo môi trường học tập tích cực, và kết hợp các tầng học tập, bạn có thể tạo ra một quá trình học tập hiệu quả và thú vị. Việc tăng cường học tập không chỉ giúp bạn nắm vững kiến thức mà còn giúp bạn phát triển kỹ năng quan trọng như giao tiếp, tư duy sáng tạo và làm việc nhóm.
Tăng cường học tập để tăng hiệu quả ghi nhớ
Phía trên là toàn bộ về mô hình tháp học tập (The Learning Pyramid) để các bạn tham khảo. Hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp ích cho các bạn trong quá trình học hỏi, phát triển bản thân.